621 - Hz.
Enes (radiyallahu anh) anlatiyor: "Ebu Cehl (birgun) soyle dedi:
"Allahimiz, eger bu Kitap, gercekten senin senin katindan ise, bize gokten
tas yagdir veya can yakici bir azab ver" (Enfal, 32) diye dua etmisti. Su
ayet indi: "Sen iclerinde iken Allah onlara azab etmez. Onlar bagislanma
dilerken de elbette Allah azab edecek degildir" (Enfal, 33).
Musrikler
mu'minleri Mekke'den cikardiklari zaman da su ayet indi: "Yoksa Mescid-i
Haram'a girmekten men ederlerken Allah onlara nicin azab etmesin?..."
(Enfal, 34).
Buhari,
Tefsir, Enfal 3, 4; Muslim, Sifatu'l-Munafikin 37, (2796).
622 - Ukbe
Ibni Amir (radiyallahu anh) anlatiyor: Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'i
minberde iken dinledim, su ayeti okudu: "Ey iman edenler! Onlara karsi
gucunuzun yettigi kadar -Allah'in dusmani ve sizin dusmanlarinizi ve bunlarin
disinda Allah'in bilip sizin bilmediklerinizi yildirmak uzere kuvvet ve savas
atlari hazirlayin..." (Enfal, 60). Ayette gecen "kuvvet"i
"Bilesiniz, kuvvet "atmak"tir" diye acikladi ve bunu uc
kere tekrar etti."
Muslim, Imare
167, (1917); Tirmizi, Tefsir, Enfal (3083); Ebu Davud, Cihad 24, (2514).
623 - Muslim
ve Tirmizi'de su ziyade vardir: "...Haberiniz olsun! Allah, arzi
fethetmenizi muyesser kilacak. Ihtiyaclariniz (Allah tarafindan)
karsilanacaktir. Sizden kimse oklariyla oynamaktan sakin geri kalmasin."
Muslim,
Imaret 168, (1918).
624 - Ibnu
Abbas (radiyallahu anhuma) anlatiyor: "Ey peygamber! Mu'minleri savasa
tesvik et. Sizin sabirli yirmi kisiniz onlardan iki yuz kisiyi yener. Sizin yuz
kisiniz, inkar edenlerden bin kisiyi yener; cunku onlar anlayissiz bir
guruhtur" (Enfal, 65) ayeti inince bir kisinin on kisinin onunden
kacmamasi, yirmi kisinin de iki yuz kisinin onunden kacmamasi farz kilindi.
Sonra da su ayet indi: "Simdi Allah yukunuzu hafifletti, zira icinizde
zaaf bulundugunu biliyordu. Sizin sabirli yuz kisiniz, onlardan iki yuz kisiyi
yener. Sizin bin kisiniz, Allah'in izniyle, iki bin kisiyi yener. Allah
sabredenlerle beraberdir. (Enfal, 66). Boylece yuz kisinin, iki yuz kisinin
onunden kacmamasi farz kilindi."
Buhari,
Tefsir, Enfal 6, 7; EbuDavud, Cihad 106, (2646).
625 - Bir
rivayette de soyle denir: "...Sizin sabirli yirmi kisiniz, onlardan iki
bin kisiyi yener" ayeti nazil olunca bu, Muslumanlara agir geldi ve su
ayet indi: "Simdi Allah yukunuzu hafifletti. Zira icinizde zaaf
bulundugunu biliyordu. Sizin sabirli yuz kisiniz onlardan iki yuz kisiyi yener.
Sizin bin kisiniz, Allah'in izniyle onlardan iki bin kisiyi yener..."
(Enfal, 66) Allah onlardan miktari hafiflettikce, Muslumanlarin sabri da
-azaltilan miktar nisbetinde- eksildi."
Ebu Davud,
Cihad 106, (2646).
626 - Ebu
Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam)
buyurdular ki: "Ganimetler sizden once hicbir basi siyaha (yani
ademogluna) helal kilinmadi. Ganimet alindigi zaman gokten inen bir ates onu
yakardi." -Ravi Suleyman el-A'mes der ki: "(Basi siyah tabirini)
simdilerde Ebu Hureyre'den baska kullanan birini goremiyorum- Bedir savasi
sirasinda henuz helal edilmezden once, Muslumanlar ganimetleri aldilar. Bunun
uzerine Cenab-i Hakk su ayeti indirdi: "Daha onceden Allah'tan verilmis
bir hukum olmasaydi, aldiklarinizdan oturu size buyuk bir azab
erisirdi..." (Enfal, 68).
Tirmizi,
Tefsir, Enfal, (3084).
627 - Hz.
Omer (radiyallahu anh) anlatiyor: Bedir savasinda Hz. Peygamber (aleyhissalatu
vesselam) (esirlerin serbest birakilmalari mukabilinde) fidye-i necat alinca
Cenab-i Hakk su ayeti indirdi: "Yeryuzunde savasirken, dusmani yere
sermeden esir almak hicbir peygambere yarasmaz. Gecici dunya malini
istiyorsunuz. Oysa Allah ahireti kazanmanizi ister. Allah gucludur, hakimdir.
Daha onceden Allah'tan verilmis bir hukum olmasaydi, aldiklarinizdan oturu size
buyuk bir azab erisirdi. Elde ettiginiz ganimetleri temiz ve helal olarak
yiyin..." (Enfal 67-69). Ganimetler sonradan helal kilindi."
Ebu Davud,
Cihad (2690); Muslim, Cihad 58, (1763).
628 - Ibnu
Abbas (radiyallahu anhuma) su iki ayet hakkinda asagidaki aciklamayi yapmistir:
"Dogrusu inanip hicret edenler, Allah yolunda mallariyla canlariyla cihad
edenler ve Muhacirleri barindirip onlara yardim edenler, iste bunlar
birbirlerinin dostudurlar" ve "Inanip hicret etmeyenlerle, -hicret
edene kadar- sizin dostlugunuz yoktur. Fakat din ugrunda yardim isterlerse,
aranizda anlasma olmayan topluluktan baskasina karsi onlara yardim etmeniz
gerekir. Allah islediklerinizi gorur. Inkar edenler birbirlerinin dostlaridir.
Eger siz aranizda dost olmazsaniz yeryuzunde kargasalik, fitne ve buyuk bozgun
cikar. Inanip hicret eden, Allah yolunda savasanlar ve Muhacirler'i barindirip,
onlara yardim edenler, iste onlar gercekten inanmis olanlardir. Onlara magfiret
ve comertce verilmis riziklar vardir. Sonra inanip hicret eden ve sizinle
birlikte savasanlar, iste onlar sizdendir." Bedeviler muhacire varis
olmazdi, muhacir de ona varis olmazdi. Bu durum nesh edildi. Ayet soyle
buyurdu: "Birbirinin mirascisi olan akraba Allah'in kitabina gore
birbirine daha yakindir. Dogrusu Allah her seyi bilir" (Enfal, 22-25).
Ebu Davud,
Feraiz 16, (2924).
BERAET SURESI
629 - Ibnu
Abbas (radiyallahu anh) anlatiyor: "Hz. Osman (radiyallahu anh)'a dedim
ki: "Siz nicin, mesani grubuna giren Enfal suresini miun grubuna giren
Beraet suresine yaklastirdiniz ve aralarina da besmeleyi yazmadiniz?" Hz.
Osman (radiyallahu anh) su cevabi verdi: "Resulullah (aleyhissalatu
vesselam)'a vahiy sirasinda, bir cok sure birlikte gelirdi. Bu durumda herhangi
bir vahiy geldi mi, vahiy katiblerini cagirir, onlara: "Su ayetleri, su su
meselelerin zikredildigi sureye koyun" diye irsad ederdi. Bir ayet geldigi
zaman da "Bu ayeti icinde su su seylerin zikredildigi sureye koyun"
derdi. Enfal suresi, Medine'de ilk nazil olanlardandi. Beraet suresi ise, inis
itibariyle Kur'an'in sonuncusu idi. Bunun kissasi da Enfal'in kissasina
benzemekte idi. Bu sebeple Beraet'i oburunden zannettim. Resulullah
(aleyhissalatu vesselam) bu surenin oncekinden oldugunu belirtmeden vefat etti.
Bu sebeple ben bunlarin arasini yakin tuttum ve ikisinin arasina
bismillahirrahmanirrahim satirini koymadim. Boylece onu yedi uzunlar'in
(Seb'ut-Tival) arasina koydum."
Ebu Davud,
Salat 125, (786); Tirmizi, Tefsir, Tevbe, (3086), Ebu Davud'un rivayetinde
"Beraet'i oburunden zannettim" cumlesi yoktur.
630 - Ibnu
Cubeyr (radiyallahu anh) anlatiyor: "Ibnu Abbas (radiyallahu anhuma)'a sordum:
-Tevbe suresi
nedir? Su cevabi verdi:
-Tevbe mi?
Bilakis o fazihadir (Islam dusmanlarini rezil etmektedir).
"Onlardan
bir kismi soyledir..." "Onlardan bir kismi soyledir..." diyerek
o kadar cok saymistir ki, halk "Bizden kimseyi birakmiyacak, herkesi
zikredecek" zannina kapildilar.
Ben tekrar
sordum:
-Ya Enfal
suresi?
-Bu, dedi,
Bedir Savasi hakkinda nazil oldu.
Ben tekrar
sordum:
-Pekala Hasr
suresi?
-O da, dedi,
Benu'n-Nadir Yahudileri hakkinda nazil oldu."
Buhari,
Tefsir, Hasr 1, Enfal 1, Megazi 14; Muslim, Tefsir 31, (3031).
Kütüb-i Sitte, İslam dininin en önemli iki kaynağından biri niteliğindeki sünnet
malzemesini meydana getiren ve en sahih (güvenilir) hadislerden oluşan altı
hadis kitabına verilen genel isimdir. Söz konusu bu altı kitap Kur’ân-ı
Kerim’den sonra en sahih kitaplar olarak kabul edilen Buharî ile Müslim’in
Câmiu’s-Sahîh adlı eserleri ile Ebû Davud, Tirmizî, Nesai ve İbn
Mace’nin sünen türündeki eserlerinden ibarettir.Kütüb-i Sitte, Arapça
“kitaplar” manasına gelen “kütüb” kelimesiyle “altı” manasına gelen “sitte”
kelimesinden meydana gelmiş bir tabir olup, “altı kitap” anlamındadır.
.
