591 - Yine
Muslim'in bir baska rivayetinde Bera (radiyallahu anh) sunu anlatiyor:
"Sarap haram edilmezden once, Ashab (radiyallahu anhum)'tan bazilari vefat
etmisti. Sarap haram edilince bircok kimse: "Arkadaslarimiz sarap icerek
olduler, onlarin hali ne olacak?" dediler. Bunun uzerine ayet indi:
"Inananlara, ve faydali is yapanlara... daha onceleri tatmis olduklarindan
dolayi bir sorumluluk yoktur" (Maide 93) ayeti indi."
Tirmizi,
Tefsir Maide, (3054). Tirmizi bu hadisin sahih oldugunu soyledi.
592 - Omer
Ibnu'l-Hattab (radiyallahu anh) anlatiyor: Omer: "Allah'im, sarap hakkinda
bize tatminkar bir aciklamada bulun" diye dua etmisti ki Bakara suresinde
bulunan su ayet indi: "Sana icki ve kumari sorarlar de ki: "Ikisinde
hem buyuk gunah ve hem insanlara bazi faydalar vardir. Gunahlari faydasindan
daha buyuktur." (Bakara 219).
Bunun uzerine
Omer (radiyallahu anh) cagirildi ve ayet kendisine okundu. Omer yine:
"Allah'im sarap hakkinda bize tatminkar bir aciklamada bulun" dedi.
Bir muddet sonra Nisa suresindeki: "Ey iman edenler! Sarhosken ne
dediginizi bilene kadar, cunubken, -yolcu olan mustesna- gusledene kadar namaza
yaklasmayin..." (Nisa, 43) ayeti nazil oldu. Omer (radiyallahu anh)
cagirildi ve ayet kendine okundu. Omer yine: "Allah'im sarap hakkinda bize
tatminkar bir aciklamada bulun" dedi.
Bir muddet
sonra, Maide suresindeki ayet indi: "Ey iman edenler! Icki, kumar, putlar
ve fal oklari suphesiz seytan isi pisliklerdir. Bunlardan kacinin ki saadete
eresiniz. Seytan suphesiz icki ve kumar yuzunden araniza dusmanlik ve kin
sokmak ve sizi Allah'i anmaktan alikoymak ister. Artik bunlardan vazgecersiniz
degil mi?" (Maide 90-91). Omer yine cagirilip ayet kendisine okundu. Bu
sefer "Evet Rabbimiz vazgectik, vazgectik" dedi.
Tirmizi,
Tefsir, Maide (3053); Ebu Davud, Esribe 1, (3670); Nesai, Esribe 1, (8, 286,
287). Tirmizi hadisin sahih oldugunu soyledi.
593 - Hz.
Enes (radiyallahu anh) anlatiyor: "Hz. Peygamber (aleyhissalatu
vesselam)'e sorular sordular. Soruda oylesine asiri gittiler ki, birgun minbere
cikip (ofkeyle): "Sorun, her sorunuza cevap verecegim" dedi. Cemaat
bu sozu isitince, korkuyla baslarini one egdiler. Baslarina muhim bir hadise
gelmekte olmasindan korktular.
Enes
(radiyallahu anh) devamla dedi ki: "Ben sagima soluma bakmaya basladim.
Bir de ne goreyim, herkes elbisesini basina sarmis agliyordu. (Kimseden ses
cikmiyordu). Derken, munakaya falan ettigi zaman, babasindan baska birisine
nisbet edilen bir kimse ilk konusan oldu: "Ey allah'in Resulu! Babam
kimdir?" dedi. Resulullah (aleyhissalatu vesselam): "Baban
Huzafedir" buyurdu. Hz. Omer (radiyallahu anh) de: "Rabb olarak
Allah'tan, din olarak Islam'dan, peygamber olarak da Muhammed'den raziyiz.
Fitnelerden Allah'a siginiriz" dedi. Hz. Peygamber (aleyhissalatu
vesselam) de: "Hayir ve ser her ikisinin de bugunku kadar bol indigini hic
mi hic gormedim. Bana cennet ve cehennem gozle gorulecek hale getirildi ve
onlari su duvarin onunde gordum." dedi.
Buhari,
Tefsir, Maide 12; Rikak 27; I'tisam 3; Muslim, Fedail 134- 138, (2359);
Tirmizi, Tefsir, Maide (3058).
Bir rivayette
su ziyade var: "...Bunun uzerine su ayet indi: "Ey iman edenler! Size
aciklaninca hosunuza gitmeyecek seyleri sormayin. Kur'an indirilirken onlari
sorarsaniz size aciklanir, (ama uzulursunuz). Allah sordugunuz seyleri affetmistir.
Allah bagislayandir, halimdir. Sizden once bir millet onlari sormustu. Sonra da
onlari inkar etmislerdi" (Maide 101-102).
594 -
Tabiin'den Ibnu'l-Museyyeb anlatiyor: "el-Bahira, cahiliye Araplarinca,
sutu putlara bagislanan, bu sebeple hic kimse tarafindan sagilmayan deveye
denirdi. Es-Saibe; ilahlari icin saliverilen, uzerine hicbir yuk vurulmayan
deveye denir. El-Vasile; Ilk dogumunu disi yapip sonra ikinci dogumunu da disi
yapan ve araya erkek dogum girmeyen devedir, bu da putlar icin saliverilir,
hicbir sekilde istifade edilmezdi. El-Ham; dolunden muayyen batin yavruya
ulasilan erkek devedir, bu da putlara adanir, yukte kullanilmazdi."
Ibnu'l-museyyib,
Ebu Hureyre'den su sozu nakleder: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam)
buyurdu ki: "Amr IbnuAmir el-Huza'iyi, cehennemde barsaklarini sururken
gordum. Bu adam, hayvanlari putlara adak olsun diye ilk saliveren (saibe
birakan) kimse idi."
Buhari,
Menakib 9, Tefsir, Maide 13; Muslim, Cennet 51, (2856).
595 - Ibnu
Abbas (radiyallahu anhuma) anlatiyor: Benu Sehm'den bir kisi, Tecimud'-Dari ve
Adiy Ibnu Bedda ile birlikte yola cikti. Es-Sehmi, hic Musluman bulunmayan bir
yerde vefat etti. Terikesini Temin ve Adiyy getirdiler. Ancak (Sehmi'nin
yakinlari vasiyette adi gecen) gumus islemeli bir kabi (teslim edilen mallar
arasinda) bulamadilar. (Sikayet uzerine) Resulullah (aleyhissalatu vesselam) bu
hususta ikisine (Temim ve Adiyy'e) yemin ettirdi. Sonra kap Mekke'de bulundu.
Kabin yanlarinda bulundugu kisiler: "Biz bunu Temin ve Adiyy'den aldik"
diye yemin ettiler. Sehmi'nin yakinlarindan iki kisi de kalkip Allah'a yemin
ederek: "Bizim sahitligimiz o ikisinin sehadetinden daha dogrudur, kap da
arkadasimiza aittir" dediler.
Ibnu Abbas
der ki su ayet bunlar hakkinda nazil oldu: "Ey iman edenler! Olum birinize
geldigi zaman vasiyet ederken icinizden iki adil kimseyi, sayet yoklukta olup
basiniza da olum musibeti gelmisse, namazdan sonra alikoyacaginiz,
-supheleniyorsaniz, "Akraba bile olsa yeminle hicbir degeri
degistirmeyecegiz, Allah'in sahidligini gizlemiyecegiz, yoksa suphesiz
gunahkarlardan oluruz" diye yemin eden- sizden olmayan iki kisiyi sahid
tutun. Eger bu sahidlerin gunah islemis olduklari ortaya cikarsa olene kadar
yakin hak sahibi diger kisi bunlarin yerine gecer ve "bizim sahidligimiz ikisininkinden
de daha dogrudur, biz asiri gitmedik, yoksa suphesiz zulmedenlerden
oluruz" diye Allah'a yemin ederler. Bu, sahitligi gerektigi gibi
yapmalarini veya yeminlerinden sonra yeminlerin kabul edilmesinden korkmalarini
daha iyi saglar. Allah'tan sakinin, dinleyin, Allah fasik kimselere yol
gostermez" (Maide, 106-108);
Buhari,
Vesaya 35; Tirmizi, Tefsir, Maide (3062); Ebu Davud, Akdiye 19, (3606).
596 - Ammar
Ibnu Yasir (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu
vesselam) buyurdular ki: (Kur'an-i Kerim'de zikri gecen) sofra gokten ekmek ve
et olarak indirildi. Bu mucizeye mazhar olanlara, ihanet etmemeleri ve ertesi
gun icin, o yiyeceklerden ayirmamalari emredildi. Ancak onlar bunu
dinlemediler, hem ihanet ettiler hem de yemeklerinden ayirip ertesi gun icin
sakladilar. Bunun uzerine ceza olarak maymun ve hinzir suretine
cevrildiler."
Tirmizi,
Tefsir, Maide (3063).
EN'AM SURESI
597 - Hz. Ali
(radiyallahu anh) anlatiyor: Ebu Cehil mel'un, Hz. Peygamber (aleyhissalatu
vesselam)'e: "Biz seni yalanlamiyoruz, biz senin getirdigin seriati tekzib
ediyoruz" dedi. Bunun uzerine Cenab-i Hakk su ayeti inzal buyurdu:
"(Ey Muhammed!) Onlarin soylediklerinin seni uzecegini elbette biliyoruz,
dogrusu onlar, seni yalanci saymiyorlar, fakat zalimler Allah'in ayetlerini
bile bile inkar ediyorlar. Senden once nice peygamberler yalanlandi ve
kendilerine yardimcimiz gelene kadar yalanlamalarina ve sikistirilmalarina
katlandilar..." (En'am 32-34).
Tirmizi,
Tefsir, En'am (3066).
598 - Sa'd
Ibnu Ebi Vakkas anlatiyor: "Biz alti kisi Hz. Peygamber (aleyhissalatu
vesselam) ile birlikte oturuyorduk. Musrikler ona: "Sunlari huzurundan
kov, bizimle sohbete cur'et etmesinler" dediler.
Sa'd devamla
diyor ki, orada ben vardim, Ibnu Mes'ud, Huzeyl kabilesinden bir kisi, Bilal ve
ismini hatirlayamadigim iki kisi daha varlardi. Resulullah (aleyhissalatu
vesselam)'in icine Allah'in diledigi birseyler dusmustu. Kendi kendine icinden
mirildandi. Bunun uzerine Cenab-i Hakk su ayeti inzal buyurdu: "Sabah
aksam Rabblerinin rizasini isteyerek O'na yalvaranlari kovma. Onlarin
hesabindan sana bir sorumluluk yoktur, senin hesabindan da onlara bir
sorumluluk yoktur ki onlari kovarak zulmedenlerden olasin" (En'am 52);
Muslim,
Fedailu's-Sahabe, 45 (2413); Ibnu Mace, Zuhd 7, (4128).
599 - Yine
Sa'd Ibnu Ebi Vakkas (radiyallahu anh) "(Ey Muhammed! De ki:
"Ustunuzden ve altinizdan size azab gondermeye, sizi firka firka yapip
kiminize kiminizin hincini tattirmaya kadir olan O'dur. Anlasinlar diye
ayetleri nasil yerli yerince acikladigimiza bak" (En'am 65) ayeti hakkinda
Resuulullah (aleyhissalatu vesselam)'in soyle dedigini rivayet etmistir:
"Haber verilen bu durum ilerde olacaktir, henuz olmus degildir."
Tirmizi,
Tefsir, En'am (3068).
600 - Hz.
Cabir (radiyallahu anh) anlatiyor: "(Ey Muhammed!) De ki: Ustunuzden ve
altinizdan size azab gondermeye kadir olan O'dur..." ayeti indigi esnada
Resulullah (aleyhissalatu vesselam): "...ustunuzden" ibaresinden
sonra: "Ya Rabbi sana siginirim" dedi. Ne zaman ayetin devami olan:
"...Sizi firka firka yapip kiminize kiminizin hincini tattirmaya kadir
olan O'dur" kismi nazil olunca: "Bu iki azab daha hafif, (telafisi)
daha kolay" buyurdu."
Buhari,
Tefsir, En'am 2; I'tisam 11, Tevhid 16; Tirmizi, Tefsir, En'am (3067).
Kütüb-i Sitte, İslam dininin en önemli iki kaynağından biri niteliğindeki sünnet
malzemesini meydana getiren ve en sahih (güvenilir) hadislerden oluşan altı
hadis kitabına verilen genel isimdir. Söz konusu bu altı kitap Kur’ân-ı
Kerim’den sonra en sahih kitaplar olarak kabul edilen Buharî ile Müslim’in
Câmiu’s-Sahîh adlı eserleri ile Ebû Davud, Tirmizî, Nesai ve İbn
Mace’nin sünen türündeki eserlerinden ibarettir.Kütüb-i Sitte, Arapça
“kitaplar” manasına gelen “kütüb” kelimesiyle “altı” manasına gelen “sitte”
kelimesinden meydana gelmiş bir tabir olup, “altı kitap” anlamındadır.
.
